Sıvı Parafin, bilimsel ve ticari metinlerde Mineral Yağ (Mineral Oil), Paraffinum Liquidum ve Parafin Yağı olarak da bilinir. Ham petrolden elde edilen, son derece rafine edilmiş bir hidrokarbondur. Bu madde, nötr kimyasal yapısı ve üstün nemlendirme ve kayganlaştırma özelliklerinden dolayı farmasötik, kozmetik ve gıda endüstrilerinde hayati bir yere sahiptir.
Hayati Not: Bu maddenin güvenliği, tamamen rafine edilme derecesine bağlıdır. Tıbbi ve kozmetik ürünlerde kullanılan Sıvı Parafin, son derece saf ve güvenli bir üründür; kesinlikle rafine edilmemiş petrol türevleri veya yakıtlar (gazyağı gibi) ile karıştırılmamalıdır.
1. Bilimsel Tanım ve Temel Özellikler
Kimyasal Yapısı ve Kaynağı
Sıvı Parafin, ham petrolün karmaşık ve hassas rafinasyon süreçlerinin bir sonucudur. Özünde, karbon zincir uzunlukları 15 ila 40 arasında değişen doymuş hidrokarbonların (çoğunlukla alkanlar ve sikloalkanlar) bir karışımıdır. Rafinasyon süreci, başta rafine edilmemiş derecelerde kanserojen kaygıların ana kaynağı olan Polisiklik Aromatik Hidrokarbonlar (PAH’lar) olmak üzere zararlı safsızlıkların tamamen temizlenmesini hedefler.
Fiziksel Özellikleri
Görünüm: Yağlı, şeffaf, renksiz ve berrak bir sıvıdır.
Çözünürlük: Hidrofobiktir (suyu iten); su ve alkolde tamamen çözünmez, ancak organik çözücülerde çözünür.
Stabilite: Kimyasal olarak nötr (inert) ve oldukça kararlıdır.
Önerilen Ürün: Sıvı Parafin
| Sıvı Parafin Derecesi | Latince Adı | Viskozite (Yoğunluk) | Yaygın Kullanım Alanı |
|---|---|---|---|
| Hafif Sıvı Parafin | Paraffinum perliquidum | Daha düşük | Losyonlar, bebek yağları (daha iyi yayılma) |
| Ağır Sıvı Parafin | Paraffinum subliquidum | Daha yüksek | Tıbbi merhemler, daha yoğun kayganlaştırıcılar |
2. Tıbbi Kullanım Alanları
Sıvı Parafin tıpta esas olarak laksatif (müshil) olarak kullanılır, ancak etki mekanizması uyarıcı veya ozmotik laksatiflerden farklıdır.
Kayganlaştırıcı Laksatif
Etki Mekanizması: Etkisi tamamen fiziktir ve sistemik farmakolojik bir etkisi yoktur. Dışkı kütlesini yağlı bir tabaka ile kaplayarak, suyun bağırsaktan geri emilimini engeller ve dışkıyı yumuşak ve nemli tutar. Aynı zamanda bağırsak duvarını kayganlaştırarak dışkının geçişini kolaylaştırır.
Kullanım Endikasyonları:
Kronik kabızlık (özellikle çocuklarda).
Dışkılama sırasında zorlanmanın en aza indirilmesi gereken durumlar: Hemoroid (basur), anal fissür, fistül veya ameliyat sonrası durumlar.
Çocuklarda Enkoprezis (dışkı kaçırma).
Etki Başlangıcı: Oral alımdan sonra genellikle 6 ila 8 saat içinde bağırsak hareketlerine neden olur, ancak tam etkinin görülmesi 24 ila 48 saati bulabilir.
Hayati Dozaj ve Tüketim Kuralları
Sıvı Parafin’in oral yolla tüketimi, yüksek dikkat ve doktor tavsiyesi gerektirir:
| Hasta Grubu | Önerilen Günlük Doz | Temel Güvenlik ve Kontrendikasyonlar |
|---|---|---|
| Yetişkinler | 15 ila 45 ml (tek veya bölünmüş dozda) | Emzirmeden ve besin emilimini engellememesi için yemeklerden 2 saat sonra ve yatmadan önce alınması önerilir. |
| Çocuklar (6-12 yaş) | 5 ila 15 ml | Sadece doktor gözetiminde ve tavsiyesiyle kullanılmalıdır. |
| Çocuklar (6 yaş altı) | Reçetesiz Satışı Yasaktır (OTC Kontrendikasyon) | Çok Yüksek Aspirasyon Riski. Oral kullanımı yalnızca sıkı tıbbi gözetim altında olmalıdır. |
3. Kozmetik ve Cilt Bakımı Kullanım Alanları
Sıvı Parafin (Mineral Yağ), kozmetik formülasyonlarda en etkili ve en uygun maliyetli tıkayıcı (Oklüzif) ajanlardan biridir.
Cilt Bariyeri Üzerindeki Mekanizması
Koruyucu Bariyer: Cilt yüzeyinde (stratum korneum) ince, hidrofobik bir katman oluşturarak fiziksel bir bariyer görevi görür.
Transepidermal Su Kaybını (TEWL) Azaltma: Bu tıkayıcı katman, suyun alttaki cilt katmanlarından buharlaşmasını (TEWL) fiziksel olarak engeller. Bu, ciltteki nemin korunmasına yardımcı olur ve dolaylı olarak cildin nemlenmesini, yumuşamasını (yumuşatıcı etki) ve bariyer fonksiyonunun güçlenmesini sağlar. Egzama ve şiddetli kuruluğun tedavisinde faydalıdır.
Yaygın Bir Yanılgının Çürütülmesi (Komedojenite)
Mineral Yağ sivilceye neden olur mu? HAYIR. Bu, yaygın ancak yanlış bir inanıştır. İnsan denekler üzerinde yapılan modern ve çok sayıda çalışma, kozmetik dereceli (yüksek saflıkta) Mineral Yağ’ın komedojenik olmadığını ve gözenekleri tıkamadığını tekrar tekrar göstermiştir. Bu yanlış kanı, ya kirli endüstriyel derecelerle yapılan eski çalışmalardan ya da geçersiz hayvan testlerinden kaynaklanmaktadır.
4. Güvenlik, Uyarılar ve Kontrendikasyonlar
Oral tüketimin potansiyel riskleri nedeniyle, güvenlik bilgileri birinci önceliktedir.
1. Aspirasyon Tehlikesi: Egzojen Lipoid Pnömoni
Bu, Sıvı Parafin’in oral tüketimiyle ilişkili en ciddi akut risktir.
Risk: Sıvı Parafin yanlışlıkla akciğerlere solunursa (aspire edilirse), vücut onu temizleyemez. Bu, kronik bir enflamatuar reaksiyona ve sonuçta ciddi bir akciğer hastalığı olan Egzojen Lipoid Pnömoniye (ELP) yol açar.
Risk Altındaki Gruplar: Bebekler, küçük çocuklar, yaşlılar ve yutma veya öksürük refleksi bozuk olan hastalar daha yüksek risk altındadır.
Önleyici Tavsiye: İlaç ASLA yatarken veya sırtüstü uzanırken tüketilmemelidir. Tüketim oturur veya ayakta pozisyonda yapılmalıdır. Yüksek riskli çocuklarda yatmadan hemen önce verilmemelidir.
2. Vitamin Emilimi İle Etkileşim
Kaygı: Uzun süreli ve yüksek doz kullanımın, yağda çözünen vitaminlerin (A, D, E, K) emilimini teorik olarak azaltabileceği endişesi vardır.
Klinik Öneri: Bu potansiyel riski en aza indirmek için kullanım kısa süreli periyotlarla sınırlandırılmalı ve ilaç, besinlerle potansiyel etkileşimi önlemek amacıyla yemeklerden ve diğer ilaçlardan en az 2 saat sonra tüketilmelidir.
3. Kanserojenlik Riski (IARC Sınıflandırması)
Kesin Gerçek: Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC), Mineral Yağları rafine edilme derecesine göre sınıflandırmıştır:
Rafine Edilmemiş/Endüstriyel Yağlar: Grup 1 (İnsanlar İçin Kanserojen).
Yüksek Oranda Rafine Edilmiş Yağlar (Tıbbi/Kozmetik Derece): Grup 3 (Kanserojenlik Açısından Sınıflandırılamaz).
Sonuç: Tıbbi ve kişisel bakım ürünlerinde kullanılan Sıvı Parafin derecesi kanserojen olarak kabul edilmez.
Önerilen Sayfa: parafin toptan
5. Özet ve Sonuç
Sıvı Parafin, derecesi uygun olduğu sürece kanıtlanmış bir geçmişe sahip, etkili ve oldukça güvenli bir maddedir.
Cilt İçin: Mükemmel, komedojenik olmayan bir nemlendirici/tıkayıcı ajandır ve cilt bariyerini destekler.
Laksatif Olarak: Kronik kabızlık için etkili bir seçenektir, ancak aspirasyon riski tam olarak anlaşılmalı ve özellikle çocuklar ve risk altındaki bireylerde tıbbi gözetim altında kullanılmalıdır.
Nihai Vurgu: Herhangi bir oral veya tedavi amaçlı kullanım için daima bir sağlık uzmanına danışın. Bu, olası risklerin (aspirasyon gibi) doğru bir şekilde değerlendirilmesini sağlar.